Volgens cafékenner Geert Van Lierde gaat er niks boven het traditionele dorpscafé van de broers Yves en Kurt Panneels. In de Verzekering tegen de Grote Dorst is amper 3,5 uur per week open en een pint kost er nog 1,10 euro. ,,Alleen als er op zondag eucharistie is of een uitvaart, gaat onze deur open'', zegt uitbater Yves.
Even zag het ernaar uit dat de dorpelingen van Eizeringen, een gehucht in het Pajottenland, niet langer verzekerd waren van een dorpscafé. In oktober 1999 besliste Magriet na meer dan vijftig jaar haar café te sluiten. De broers Yves (37) en Kurt (33) vonden er toen niks beter op dan het café over te nemen. "Alleen al om de naam en traditie te bewaren", vertelt Yves. "Het is echt niet meer dan een hobby, want we gaan allebei voltijds werken."
Het grootse nadeel aan het café is dat er geen tapkraan is. ,,De omzet is te klein. Daarom komt alles uit de fles. We zijn wel bekend om onze geuze en kriek."Ondanks de restauratie bewaart het café de charmes van vijftig jaar geleden. De houtkachel, de oude tegelvloer en een gietijzeren urinoir winnen het nog van de met zorg aangebrachte rookinstallatie en centrale verwarming. "En - niet onbelangrijk - ze kennen alle zevenhonderd mensen van het dorp bij hun voornaam", besluit Van Lierde.
"Test uw stamkroeg"
Deze acht criteria bepalen of uw café het beste van Vlaanderen is.
Vlaanderen telt steeds minder cafés. De afgelopen tien jaar gingen er drie op de tien dicht. Bestaat de perfecte kroeg nog wel? U bent en blijft de beste kenner. Overloop met uw drinkebroers onderstaand lijstje en bepaal zelf wat belangrijk is.
1. Barman of -vrouw
In een goed café hoort een goede cafébaas. Het Antwerpse uitzendkantoor Quality Seekers heeft zich gespecialiseerd in het verzamelen van het perfecte horecapersoneel. Maar de ideale barman of -vrouw hebben ze niet in huis. "Vakkennis is belangrijk voor een goede café-uitbater", zegt zaakvoerder Dennis Valerius. "Toch blijft in een goed café de toogpraat het belangrijkst. Een cafébaas moet sociaal vaardig zijn. Of er nu een advocaat of bouwvakker aan de toog zit, een goed gesprek moet altijd kunnen. Anderzijds moet de uitbater ook assertief zijn. Hij is baas in huis en niemand anders. Of hij weet hoe hij een fles wijn volgens de regels van de kunst moet openen, doet er dan niet echt toe."
2. De tap
Zonder twijfel het belangrijkste in een café is de tapkast. "Bieren van het vat geven de doorslag in de keuze van een stamkroeg'', akdus Ben Vincken van Bierpassie. "Sinds deze zomer vinden we in meer cafés fruit- en abdijbieren van het vat. Ze verdringen de Palm- en witbieren terug naar de fles.''
Het aanbod hangt uiteraard ook samen met de brouwerij waaraan het café verbonden is. "Al is dat hoe langer hoe minder een nadeel. Elke brouwerij zorgt dat ze in alle segmenten een volwaardig bier kan aanbieden. Bij de echte fanaten geeft de tap echt de doorslag. We worden in Vlaanderen op dat gebied echt verwend.''
3. Roken of niet-roken
Rookvrije cafés slaan niet meteen aan in Vlaanderen. Toch zijn er 65 waar je geen of alleen lege asbakken vindt. "Op restaurant kan je die scheiding heel makkelijk maken, op café ligt dat anders", stelt Geert Van Lierde, hoofdredacteur van het vakblad Café Revue. "In elk gezelschap zit er wel minstens een roker. Je kan die dan moeilijk de straat opsturen omdat er niet gerookt mag worden. Het belangrijkste is dat de rook niet blijft hangen. Dat kan je makkelijk verhelpen met enkele kleine ventilatoren. Een peperdure afzuiginstallatie is zeker geen must in elk Vlaams café."
4. De koffie
Een frisse pint en een warme tas koffie zijn de twee favoriete verslavingen van de gemiddelde Vlaming. "Een goede tas koffie is minstens even belangrijk als een goede pint", zegt Arnold Moors, auteur van een gids met de betere Limburgse cafés. "Net als bij een pint moet er een goede schuimkraag op staan. Ook de temperatuur is belangrijk. Als de koffie geschonken wordt, moet hij 70 graden warm zijn, zodat hij binnen de minuut drinkklaar is. Jammer genoeg wordt er heel veel slechte koffie geschonken. Vooral de koffiemolen is heel belangrijk. Een te fijne of te grove korrel maakt van de beste koffie slootwater."
5. De beste pint
Volgens kenners wordt een vierde van de Belgische pinten slecht getapt. "Jammer genoeg drinken we die dan ook keer voor keer uit", betreurt bierkenner Geert Van Lierde. "In elk restaurant mag je zelfs de goedkoopste en slechtste huiswijn voorproeven, maar als een slechte pint op tafel komt, drinken we ze uit. Het wordt dringend tijd dat we slechte pinten weigeren."
Elke rechtgeaarde Belg ziet in een oogopslag of een pint goed of slecht getapt is. Of je een proper glas kreeg, weet je jammer genoeg pas nadat je je pint uitgedronken hebt. "In een goed gereinigd glas kan je aan de hand van de schuimrandjes tellen in hoeveel keer je je pint leeggedronken hebt. Als je die randjes niet ziet, wil dat zeggen dat het glas vettig was."
6. Typisch streekhapje
In de wet staat heel nauw omschreven wat een café mag serveren en wat niet. Wil je als uitbater frieten aanbieden, dan moet je je laten registreren als restaurant. Uiteraard mag een hapje niet ontbreken. "Het is belangrijk dat je dan kiest voor een kleine lekkernij uit de streek. Elk Gents café zou bij zijn kaas echte mosterd van Tierenteyn moeten serveren. Klassiekers als droge worst of de echt vettige lookworst moeten uiteraard ook vlot over de toog gaan", vindt Van Lierde.
7. Interieur en muziek
Afhankelijk van het publiek ziet het gemiddelde café er kleurrijk en flitsend uit, of net doorrookt bruin. "Het enige dat telt, is dat het echt is", poneert Van Lierde. "Er is niks zieliger dan een café dat er antiek uitziet maar het helemaal niet is. Als je echt gammele tafels en stoelen wil, moet je ook echt oude meubelen zoeken op een rommelmarkt. De tafelpoten een laagje roestige verf geven is absoluut not done. "Themacafés boeren in Vlaanderen steeds minder goed, maar de muziek aanpassen aan het publiek blijft belangrijk. Vooral bij jongeren is dit van doorslaggevend belang.
8. Mascotte
Geert Van Lierde vindt een hond of kat in het café absoluut niet kunnen. "Huisdieren van klanten mag je zeker niet weigeren, maar als uitbater je eigen hond op café houden, kan niet. Het schrikt veel mensen af, de stoelen en vloer liggen vol haar en kinderen doen niks liever dan aan de oren of staart trekken. Dat kan niet goed aflopen." In veel dorpscafés is de lokale hond nochtans de held van de straat en willen de meeste tooghangers hem voor geen pint ter wereld missen.
tekst: Bram VAN HEMELRYCK
Source: "Het Nieuwsblad", 24 november 2004
